Co to jest kręcz szyi?
Kręcz szyi (łac. torticollis) to zaburzenie ustawienia głowy i szyi, w którym dochodzi do nienaturalnego skręcenia szyi i przechylenia głowy na bok. Towarzyszy temu często ból, sztywność karku oraz ograniczenie ruchomości. Schorzenie może mieć charakter wrodzony lub nabyty, a jego objawy bywają bardzo uciążliwe w codziennym funkcjonowaniu.
Rodzaje kręczu szyi
- Wrodzony kręcz szyi – zwykle diagnozowany u noworodków, najczęściej wynika ze skrócenia mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego.
- Nabyty kręcz szyi – może być spowodowany przez urazy, infekcje, przeciążenia lub choroby neurologiczne.
- Kręcz szyi pourazowy, spastyczny, zapalny, neurogenny – różnią się przyczyną i metodami leczenia.
Przyczyny kręczu szyi
Do najczęstszych przyczyn kręczu szyi należą:
- Nadmierne napięcie mięśni szyi
- Urazy kręgosłupa szyjnego
- Zakażenia i stany zapalne (np. węzłów chłonnych, migdałków)
- Choroby neurologiczne (np. dystonia szyjna)
- Nieprawidłowa pozycja podczas snu lub pracy
- Wady rozwojowe u niemowląt
Objawy kręczu szyi
- Pochylenie głowy na jedną stronę
- Skręt głowy w przeciwną stronę
- Sztywność i bolesność szyi
- Ograniczenie ruchów głową
- W przypadkach przewlekłych – deformacje twarzoczaszki lub asymetria ciała
Jak diagnozuje się kręcz szyi?
Lekarz przeprowadza:
- Wywiad medyczny (czy kręcz pojawił się nagle czy stopniowo)
- Badanie fizykalne – oceniane jest ułożenie i ruchomość szyi
- USG szyi (szczególnie u dzieci)
- RTG lub rezonans magnetyczny – gdy podejrzewa się przyczyny kostne lub neurologiczne
Leczenie kręczu szyi
Leczenie wrodzonego kręczu szyi
- Ćwiczenia rehabilitacyjne – rozciąganie i wzmacnianie mięśni
- Fizjoterapia niemowląt
- W rzadkich przypadkach – zabieg chirurgiczny
Leczenie nabytego kręczu szyi
- Farmakoterapia – leki rozluźniające mięśnie, przeciwzapalne
- Zastrzyki z toksyny botulinowej (Botox) – szczególnie w dystonii szyjnej
- Fizjoterapia i masaże
- Termoterapia lub elektroterapia
- Noszenie kołnierza ortopedycznego
- W przypadkach opornych na leczenie – zabieg operacyjny
Rehabilitacja i profilaktyka
- Ćwiczenia poprawiające zakres ruchów szyi
- Unikanie długotrwałego napięcia mięśni szyjnych
- Ergonomiczne ustawienie miejsca pracy i snu
- Regularne rozciąganie mięśni karku
Podsumowanie
Kręcz szyi to schorzenie, które może dotknąć osoby w każdym wieku – od niemowląt po dorosłych. Wczesna diagnoza i prawidłowe leczenie pozwalają na skuteczne przywrócenie pełnej ruchomości szyi i wyeliminowanie bólu. Nie bagatelizuj objawów – jeśli zauważysz sztywność karku lub nienaturalne ustawienie głowy, skonsultuj się z lekarzem lub fizjoterapeutą.